Energia berriztagarria naturalki sortzen den energia mota da. Energia mota honek erabiltzen dituen baliabide naturalak oso ugariak dira baina garrantzitsuenak hauek dira: eguzki-energia, haizea, euria, itsasaldiak eta bero geotermikoa. Iturri natural hauek, agortezinak dira birsortzeko gai direlako.

 

Energia alternatiboak

Energia iturri alternatibo bat gaur egungo energiak ordezkatu ahal dituen edozein energia da.

Energia kontsumoa gizarte bateko aurrerapena eta ongizatea neurtzeko modu egokiena da.  Hori dela eta, gaur egungoa bezalakoa den jarraibide ekonomikoak energia eskaeran hazkundea exijitzen du, erregai fosilak eta nuklearrak bukagarriak direlako. Metodo berri hauek, energia alternatiboak izango lirateke.

Gaur egungo zenbait energiaren gehiegizko erabilerak, hala nola, petrolioa eta ikatza, kutsadura, berotegi-efektuaren hazkundea eta ozono geruzako zuloaren hazkuntza bezalako arazoak sortzen dituzte.

Energia alternatiboaren eta ohikoaren arteko eztabaida ez da bakarrik energien sailkapen bat, mende honetan ezinbestez gertatu beharko den aldaketa baizik. Egia da energia alternatiboak ere, berriztagarriak izan arren, bukagarriak direla, beste edozein baliabide natural bezala, esplotazio muga maximoa duelako. Beraz, energia berri hauetara aldatzeko prozesua, mailaz maila eta poliki egiten dugun arren, ez dute gaur egungo eredu ekonomikoarekin jarraitzea onartuko. Horrek, Garapen iraunkorraren kontzeptua sortzen du.

Garapen iraunkorraren kontzeptuak hurrengo ideiak ditu oinarri:

    Energia iturri berriztagarrien erabilpena, XXI. mende hau aurrera joan ahala, energia fosilaren iturriak agortuko direlako da.

    Iturri garbien erabilpena, ohiko errekuntza prozesuak eta fisio nuklearra alde batera uzten du.

    Energia iturrien esplotazio hedakorra, alternatiba bezala, autokontsumoaren fenomenoa proposatuz, ahal den neurrian energia elektrikoaren banaketaren azpiegitura handien eraikuntzak alde batera utzi.

    Eskaera energetikoa gutxitzea, zenbait gailu elektrikoen (etxeko tresna elektrikoak, lanparak…) ekoizpena hobetuz.

    Premia gabeko energia kontsumoa murriztea. Ez da bakarrik eraginkorragoa den modu batean kontsumitzea, gutxiago kontsumitzea baizik, hau da, energia aurrezteko eta zarrastelkeria baztertzeko, kontzientzia eta kultura bat garatzea.

Energia garbien, alternatiboen eta berriztagarrien produkzioa ez da ingurunea hobetzeko saiakera edo kultura bat, baizik eta gizakiak betetzera behartuta egongo den behar bat, gure iritzia, nahiak eta sinismenak alde batera utziz.

Energia berriztagarrien erabilera gaur egun

Energia berriztagarriak elektrizitatea kontsumoaren %20a da, %90a energia hidraulikoa izanik. Beste energia guztien erabilera nahiko baztertuta dago: biomasa %5,5a, energia geotermikoa %1,5a, energia-eolikoa %0,5a eta eguzki-energia %0,05a.

Espainian energia berriztagarriak produkzio elektrikoaren %19,8ren arduradunak izan dira azken urteetan eta energia berriztagarriak erabiliz sortutako elektrizitatea aurreko urtean energia nuklearrarekin sortutako kantitatea gainditu zuen. Espainiako Energia Komisio Nazionalaren arabera, azken urteetan energia berriztagarrien urteroko salmenta 10 aldiz baino gehiago biderkatu da Espainian eta honekin batera haren prezioak %11 murriztu dira.

 

 

Energia berriztagarrien abantailak eta desabantailak

Energia berriztagarriak gauza guztiak bezalaxe, beraien alde onak eta txarrak dituzte. Hauek dira energia berriztagarriek amankomunean dituzten hainbat ezaugarri.

    Energia tradizionalek ingurumenari egiten diotena baino kalte txikiagoa edo ez dute batere kalterik egiten.

    Energia hauek instalatzeko, inbertsio oso handiak egin behar dira.

    Oso ugariak dira.

    Baliabide naturalen ustiaketa suposatzen dute.

    Erabili ahala, inoiz agortuko ez diren energiak dira.

    Ingurumenarekin adeitsuak dira.

    Ingurumenean eskuratu daitezke.

Energia ekologikoak

Energia-iturri berriztagarriak, erregai fosilekin konparatuz, oso desberdinak dira, oparoagoak eta anitzagoak direlako. Eguzkiak, energia iturri hauek (eguzki-erradiazioa, haizea, euria...), 4 milioi urtetan zehar hornituko dituela uste da. Energia-iturri berriztagarrien lehenengo abantaila, erregaiekin gertatzen den kontrara, gas kutsagarriak ez dituztela sortzen da. Iturri berriztagarri gehienek ez dute karbono dioxidorik igortzen, beraien eraketa eta funtzionamendurako erabiltzen direnak alde batera uzten baditugu. Hala ere, gas igorpen hauek ez dute arriskurik sortzen.

Aitzitik, zenbait energia berriztagarri arazo ekologiko bereziak sortzen dituzte. Adibidez, sortu ziren lehenengo aerosorgailuak arriskutsuak ziren hegaztientzako, beraien aspek oso azkar biratzen zutelako. Beste alde batetik, zentral hidroelektrikoek zenbait arrainen migrazioa kaltetu dezakete, gaur egun, mundu osoko ibai askotan gertatzen den moduan. Ozeano Barean, itsasoratzen diren Ipar Amerikako ipar-mendebaldeko ibaietan bizi diren izokinen populazioa, izugarri jaitsi zen.

Energia iturri berriztagarri baina kutsagarriak

Biomasa kontuan hartzen badugu, egia da biomasa sortzerakoan, karbono dioxidoa atmosferatik ezabatzen dela eta oxigenoa askatzen dela. Hala ere, biomasa erretzerakoan biomasako karbonoa atmosferako oxigenoarekin konbinatzen da, karbono dioxidoa atmosferara igorriz. Alde batetik, teorikoki, zikloa amaitzen denean ez da karbono dioxidorik igortzen, errekuntzarekin sortutako igorpenak sortutako biomasa berrian geratzen baitira. Beste alde batetik, praktikoki, kontuan hartu behar da ereinaldian, bilketan eta eraldaketan, energia kutsagarria erabiltzen dela. Hori dela eta balantzea negatiboa da.

Bestalde, biomasa ez da guztiz agortezina, berriztagarria izan arren. Bere erabilpena momentu konkretuetan soilik egin ahal delako. Zalantzak existitzen dira, iturri hau zabaltzen bada, nekazaritzaren kapazitateaz masa begetal nahiko lortzeko. Hau zerealen prezioen hazkuntzarekin frogatzen ari da. Izan ere, zerealen prezioa ikaragarri igo da, hauek, bioerregaien sorkuntzarako erabiltzen direnetik. Gainera, bioerregai guztiek fosil baliokideak baino karbono dioxido gehiago sortzen dute karbono unitate bakoitzeko.

Energia geotermikoa, geografikoki oso mugatuta egoteaz gain, bere iturri batzuk ere kutsagarriak direla uste da.